Riyaz'üs Salihin İmam Nevevi

Hadis kaynakları arasında önemli bir yer teşkil eden İmam Nevevi'nin muazzam eseridir.
Tam adı riyâzü's-sâlihîn min hadîsi seyyidi'l-mürselîn olan eser, imam nevevî'nin çalışmaları arasında önemli bir yer tutar. Nevevî bu kitabını, 45 yıllık kısa fakat çok verimli hayatının en olgun ve bereketli dönemleri kabul edilen bir yaşta, 40 yaşlarında yazdı. bundan üç sene önce de, bir başka önemli eseri el-ezkâr'ı telif etmişti. Riyâzü's-sâlihîn'in telifi, 14 ramazan 670 (1271) tarihinde bir pazartesi günü tamamlandı.
İmam nevevî, kitabını yazarken bazı prensipler gözettiğini eserinin önsözünde belirtir. Buna göre riyâzü's-sâlihîn'in başlıca özellikleri şunlardır:
_İnsanlara dünya ve âhiret saâdetini kazanma yollarını gösterecek, zâhirî ve bâtinî edepleri elde etmelerini sağlayacak, iyiyi ve güzeli teşvik, kötüden ve çirkinden uzaklaşmayı temin edecek sahih hadislerden oluşan muhtasar bir kitap olacaktır.
_Sahih hadis kaynakları olarak şöhret kazanmış kitaplardan seçilen, mâna ve mahiyetleri açık, delâletleri kesin hadisleri ihtiva edecektir. Çünkü gaye: umumun faydasına olan bir eseri hazırlamaktır; sadece ilim erbabının değil.
Bilinen ve her bakımdan güvenilen hadis-i şerif kitaplarının başında şu ikisi gelir: Buhari ve Müslim ..
Bu eserdeki hadis-i şerifler, çoğunlukla bunlardan alınmıştır. Bu iki eserden sonra, şu dört hadis-i şerif kitabı gelir:

_Sünen-i ebu davud
_Tirmizi
_Nesei
_İbn-i mace
_Kütüb-ü sitte ..

Nevevî’nin yaşadığı dönem olan 7,5 asır öncesi İslam düşmanları dört bir yandan İslam coğrafyasını kuşatmış içte ve dışta pek çok olumsuzluklar meydana gelmeye başlamıştı. Yani haçlı orduları ve Tatar baskınları her tarafı kasıp kavurmaktaydı.

Müslümanlardan bir kısmı bugünkü gibi servet ve şehvet peşine düşmüş, farz ve sünnetleri ihmal ederek değişik bir yaşantıya bürünmüş, bir kısmı da zühd hayatına yöneldiklerini söyleyerek dünyada hiç bir sorumlulukları yokmuş gibi dünyadan yüz çevirmişlerdi. Bir üçüncü grup ta değişik bölgelerde İslam düşmanlarına karşı cihad gayreti içindeydi. Nevevî, böyle bir durumda ne yapılması gerektiğini bilerek o günün insanına neyi nasıl sunması gerektiğini kitap ve sünnete sarılmak olarak tesbit etti ve o dönemdeki üç gruba ayrılan insanların hepsini gerçek bir ölçüde birleştirmek istedi, öğrenme ve yaşama yollarını bu kitabıyla ortaya koymuş oldu. Fert, aile ve toplum planında yapılması gerekenleri ayet ve hadislerle tam yerine oturtarak her türlü sapıklık ve bid’atlara düşenlere gerçek islamı göstermeye çalıştı. İfrat ve tefrite düşmeksizin iddiasız ve gösterişsiz bir islami yapılanmanın yol ve yöntemini ana başlıklar alt birimler ayet ve hadislerle bu kitapta ortaya koymuş oldu. Nevevî’nin kulluk ve samimiyetinin bir meyvesi olarak islam dünyasında bu eseri çok büyük kabul görerek hedefine ulaşmış oldu. 18 ana bölüm ve 372 bölümden oluşan eser her müslümanın her yıl bir sefer okuması gerektiğini anımsatmaktadır